پلاستیک چیست؟

پلاستیک‌ها طیف بسیار وسیعی از مواد پلیمری را تشکیل می‌دهند. پلاستیک از کلمه یونانی (plastikos) به معنی شکل‌پذیر بودن نشات گرفته‌ است که به این معنی است که می توان آن را به شکل های مختلفی از جمله فیلم، الیاف، صفحات، لوله‌ها، بطری‌ها، جعبه‌ها و غیره دراورد.
پلاستیک اصطلاحی است که معمولاً برای توصیف طیف گسترده ای از مواد مصنوعی یا نیمه مصنوعی استفاده می شود که در طیف وسیعی از کاربردها مورد استفاده قرار می گیرد.
در هر کجا که نگاه کنید، پلاستیک پیدا خواهید کرد. ما از محصولات پلاستیکی استفاده می کنیم تا زندگی ما تمیزتر، آسان تر، ایمن تر و لذت بخش تر باشد. پلاستیک را در لباسی که می پوشیم، خانه هایی که در آن زندگی می کنیم و ماشین‌هایی که در آن مسافرت می کنیم و یا اسباب بازی هایی که کوکان با آنها بازی می کنند، صفحه هایی که تماشا می کنیم، ابزار IT که از آن‌ها استفاده می کنیم و تجهیزات پزشکی که از همه آنها سود می بریم حاوی پلاستیک هستند.

1. طبیعی
2. نیمه مصنوعی
3. پلاستیک های مصنوعی یا صنعتی

در مورد پلاستیک‌های طبیعی می‌توان به موادی چون رزین‌ها‌ و کائوچو اشاره کرد.
پلاستیک‌های نیمه مصنوعی ماده ای چون گازئین که ریشه ی اصلی آن شیر می باشد اشاره می‌شود.
پلاستیک های صنعتی که کاربرد فراوانی پیدا کرده اند قطعات فراوانی مثل قطعات الکترونیکی، قطعات خودرو و لوازم خانگی را شامل می‌شوند که ریشه اصلی آن‌ها نفت، گاز و زغال سنگ می‌باشد.

اولین پلیمر مصنوعی در سال 1869 توسط جان وسلی هایات اختراع شد که از پیشنهاد 10،000 دلاری یک شرکت در نیویورک برای هرکسی که بتواند جایگزینی برای عاج فیل پیدا کند الهام گرفت که از عاج فیل تزئینات و وسایل بازی می‌ساختند. این کشف انقلاب بزرگی برای بشر بود، حال برای اولین بار تولید بشر محدود به محدودیت های طبیعت نبود.
طبیعت فقط چوب، فلز، سنگ، استخوان، دندان عاج فیل و شاخ را تأمین می کند. اما اکنون انسان می تواند مواد جدیدی ایجاد کند. این پیشرفت نه تنها به مردم بلکه به محیط زیست نیز کمک کرد. تبلیغات، سلولز را به عنوان ناجی فیل و لاک پشت تحسین می کردند. پلاستیک می تواند جهان طبیعی را از نیروهای مخرب نیاز بشر محافظت کند.
در سال 1907 لئو باكلند باكلیت، اولین پلیمر کاملاً مصنوعی را اختراع كرد، به این معنی كه هیچ مولكول طبیعی استفاده نکرد. باكلند در جستجوی یك جایگزین مصنوعی برای صدف، یك عایق الکتریکی طبیعی بود، تا بتواند نیازهای سریع الكتریكی ایالات متحده را برآورده كند.
پلاستیکی که باكلیت اختراع کرده بود نه تنها عایق خوبی بود، بلکه بادوام و مقاوم در برابر حرارت بود.
نایلون که در سال 1935 توسط والاس کارورز اختراع شد و به عنوان ابریشم مصنوعی ابداع شده بود، در طول جنگ جهانی دوم برای چتر نجات، طناب، زره بدن، آستر کلاه ایمنی و موارد دیگر استفاده می شد. پلکسی گلاس جایگزین شیشه ای برای پنجره های هواپیما بود. در طول جنگ جهانی دوم تولید پلاستیک در ایالات متحده 300٪ افزایش یافت.
پس از پایان یافتن جنگ جهانی دوم، پلاستیک‌ها به‌طور گسترده در ساختمان بناها مورد استفاده قرار گرفتند.

پلاستیک‌ها ویژگی فیزیکی و مکانیکی جالب و جذابی دارند و این باعث توسعه روزافزون کاربرد این مواد در صنایع گوناگون و همچنین زندگی روزمره شده است. این ویژگی ها عبارتند از :

1. سبکی آن‌ها نسبت به موادی چون فلزات که مصرف پلاستیک‌ها را در شرایط و مکان های مختلف امکان‌پذیر نموده است.
2. عایق بودن پلاستیک‌ها در برابر الکتریسته که موجب استفاده فراوان از این پلیمردرصنایع الکتریکی و الکترونیکی مانند روکش انواع سیم ها، کابل‌ها، وسایل و ابزارالکتریکی، ساخت انواع مختلف کلید، سرپیچ، پریز و… شده است.
3. به علت شفافیت برخی از پلاستیک‌ها، می توان آن‌ها را حتی جایگزین شیشه نمود.
4. قابلیت رنگ پذیری، که به خاطر آن می‌توان از پلاستیک‌ها درتولید قطعاتی استفاده کرد که نیاز به رنگ آمیزی نداشته باشد.
5. به علت مقاومت بالای برخی از این نوع پلیمرها، قابلیت استفاده از آن‌ها در شرایط مختلف جوی وجود دارد. مقاومت بالا در برابر خوردگی مواد شیمیایی، ویژگی دیگری است که کاربرد آن‌ها را در صنایع شیمیایی، غذایی و بهداشتی میسر نموده است.
6. پلاستیک‌ها در ساخت وسایل پزشکی و جراحی، دندانپزشکی، صنایع داروسازی و… می‌توانند استفاده شوند چرا که میکروب‌ها، باکتری‌ها، انگل‌ها، قارچ‌ها و جلبک‌ها، توانایی رشد روی پلاستیک‌ها را ندارند.
7. عایق بودن در برابر حرارت کاربرد این نوع پلیمر را افزایش داده، چرا که از آن در ساخت اشیایی که در مجاورت حرارت قرارگرفته، اما خود نباید گرم شوند مانند فرمان اتومبیل، دسته ظروف و… می‌توان استفاده کرد.
8. و سرانجام ارزانی، سرعت بالای ساخت و قیمت پایین مواد اولیه است که باعث استفاده گسترده از پلاستیک‌ها می‌شود.

می توانید اطلاعات بیشتری در مورد استانداردهای کیفیت و ایمنی در صنعت پلاستیک را در اینجا بخوانید.

مواد پلیمری ساخت بشر باعث برانگیخته شدن حساسیت فعالان زیست محیطی شده است. دلیل این امر این است که با رها کردن بطری‌ها و قطعات پلاستیکی در طبیعت، این مواد تا هزاران سال در طبیعت باقی می‌مانند و حتی پس از قطعه قطعه شدن نیز تجزیه نشده و به همان شکل در طبیعت می‌مانند و یا توسط موجودات زنده مانند ماهی‌ها و پرندگان بلعیده شده و وارد بدن آن‌ها می‌شوند.
برای رفع این نگرانی تولید ترموست‌ها کم‌تر شده و پلاستیک‌ها جایگزین بسیاری از آن‌ها شده است. به علاوه با بازیافت مواد پلاستیک می‌توان آن‌ها را بارها مورد استفاده مجدد قرار داد. این امر به شرطی امکان‌پذیر است که بطری‌ها و قطعات پلاستیکی به شکل مناسبی جمع‌آوری و بازیافت گردند. خوشبختانه تکنولوژی‌های بازیافت مواد پلاستیک روز به روز در حال پیشرفت است و باعث افزایش کیفیت محصولات حاصل از بازیافت شده است.